آیا دود سیگار می‌تواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد؟

قرار گرفتن در معرض دود سیگار چه خطراتی در زمینه بیماری‌های قلبی عروقی به وجود می‌آورد؟

شاید فکر کنید اگر خودتان سیگار نمی‌کشید، خطری شما را تهدید نمی‌کند، اما واقعیت این است که هیچ سطح ایمنی برای قرار گرفتن در معرض این دود وجود ندارد و حتی مواجهه کوتاه مدت با آن نیز می‌تواند آسیب‌های جدی و فوری به قلب و رگ‌های خونی وارد کند.

دود سیگار محیطی به دودی گفته می‌شود که از نوک در حال سوختن یک محصول تنباکو (مانند سیگار، پیپ یا قلیان) خارج شده یا دودی که توسط فرد سیگاری بیرون داده می‌شود.

بر اساس تحقیقات پزشکی، آسیب به قلب شما بلافاصله پس از استنشاق دود سیگار محیطی آغاز می‌شود. برای مثال، تنها پس از پنج دقیقه، رگ‌های خونی شما انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند و سفت می‌شوند.

بعد از گذشت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه، احتمال لخته شدن خون افزایش می‌یابد و رسوبات چربی در رگ‌ها شروع به تجمع می‌کنند که همه این عوامل خطر حمله قلبی و سکته مغزی را بالا می‌برند. اگر این مواجهه به‌صورت مداوم و منظم باشد، خطر بیماری‌های قلبی به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

مطالعات نشان می‌دهند که بزرگسالان غیر سیگاری که در معرض دود سیگار محیطی قرار دارند، تا ۳۰ درصد بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند.

سیگار کشیدن یا در معرض دود سیگار بودن چگونه قلب و رگ‌های خونی را تغییر می‌دهد؟

دود سیگار حاوی بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی است که صدها مورد از آن‌ها سمی هستند و حداقل ۶۹ مورد از آن‌ها می‌توانند باعث سرطان شوند. این مواد سمی به روش‌های مختلفی به سیستم قلبی – عروقی حمله می‌کنند و سلامت آن را به خطر می‌اندازند:

افزایش لخته شدن خون

یکی از اصلی‌ترین تاثیرات دود سیگار، افزایش چسبندگی سلول‌های کوچکی در خون به نام پلاکت است. این چسبندگی، احتمال تشکیل لخته‌های خونی را به‌شدت بالا می‌برد. اگر یک لخته خون مسیر جریان خون به قلب را مسدود کند، یک حمله قلبی رخ می‌دهد.

کاهش اکسیژن‌رسانی به قلب

دود سیگار حاوی گاز سمی مونوکسید کربن است. این گاز جای اکسیژن را در گلبول‌های قرمز خون می‌گیرد و باعث می‌شود اکسیژن کمتری به قلب و سایر اندام‌های حیاتی برسد. این در حالی است که قلب برای جبران این کمبود اکسیژن باید سخت‌تر کار کند که این فشار مضاعف به آن، خطر آسیب را افزایش می‌دهد.

سفت شدن و باریک شدن رگ‌های خونی

مواد شیمیایی موجود در دود سیگار باعث التهاب و آسیب به پوشش داخلی رگ‌ها می‌شوند. این آسیب به‌مرورزمان منجر به تجمع رسوبات چربی (پلاک) در دیواره رگ‌ها شده و آن‌ها را سفت و باریک می‌کند.

این فرایند که به نام آترواسکلروزیس (تصلب شرایین) شناخته می‌شود، جریان خون به قلب را کاهش می‌دهد و می‌تواند باعث درد قفسه سینه یا حمله قلبی شود. همچنین، نیکوتین موجود در سیگار باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شود و رگ‌ها را منقبض می‌کند که این عوامل نیز به قلب فشار بیشتری وارد می‌کنند.

آیا دود سیگار محیط از سیگار کشیدن بدتر است؟

خیر، بر اساس تحقیقات پزشکی، دود سیگار محیطی از سیگار کشیدن بدتر نیست، اما به همان اندازه خطرناک و آسیب‌زاست و به‌هیچ‌وجه نباید آن را بی‌اهمیت دانست.

فرد سیگاری به دلیل استنشاق مستقیم، حجم بسیار بیشتری از مواد شیمیایی را دریافت می‌کند، اما مکانیزم‌های آسیب‌رسان دود محیطی (مانند چسبندگی پلاکت‌ها و التهاب رگ‌ها) کاملاً مشابه با دود سیگار مستقیم است و تأثیرات مخرب خود را بر سلامت قلب می‌گذارد.

علاوه بر این، یک نکته مهم دیگر نیز وجود دارد که شاید به آن فکر نکرده باشید؛ بقایای سمی دود سیگار می‌توانند برای مدت طولانی در محیط باقی بمانند.

این پدیده که به آن دود دست‌سوم گفته می‌شود، شامل ذرات سمی است که بر روی سطوح مختلف مانند فرش، مبلمان، لباس‌ها و حتی دیوارهای خانه می‌نشینند و می‌توانند برای چندین ماه یا حتی بیشتر در محیط وجود داشته باشند و برای سلامت ساکنان خطر ایجاد کنند.

چه کسی بیشتر در معرض خطر آسیب ناشی از دود سیگار محیطی است؟

اگرچه دود محیطی برای همه افراد خطرناک است، اما برخی گروه‌ها به دلیل شرایط جسمانی یا موقعیت خاص خود، آسیب‌پذیری بیشتری دارند و باید با جدیت بیشتری از این دود دوری کنند:

افراد با بیماری‌های قلبی پیش‌زمینه

کسانی که از قبل بیماری‌های قلبی دارند، مانند فشار خون بالا، یا سابقه حمله قلبی داشته‌اند، به دلیل ضعف سیستم قلبی – عروقی، در معرض بیشترین خطر قرار دارند و باید از هرگونه مواجهه با دود سیگار محیطی اجتناب کنند.

کودکان و نوزادان

بدن نوزادان و کودکان در حال رشد است و سیستم‌های تنفسی و قلبی – عروقی آن‌ها بسیار آسیب‌پذیرتر از بزرگسالان است. قرار گرفتن در معرض دود سیگار محیطی می‌تواند آن‌ها را در معرض خطر عفونت‌های مکرر تنفسی، عفونت گوش و حملات شدیدتر آسم قرار دهد. همچنین، این مواجهه خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) را نیز به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.

زنان باردار

قرار گرفتن زنان باردار در معرض دود سیگار می‌تواند اکسیژن کمتری را به جنین برساند که این امر خطر تولد نوزاد با وزن کم یا تولد زودرس را افزایش می‌دهد.

افرادی که در محیط‌های پردود کار می‌کنند

افرادی که شغلشان آن‌ها را به محیط‌های عمومی پر از دود سیگار (مانند کافه‌ها یا رستوران‌ها) می‌کشاند، نمی‌توانند به‌راحتی از آن دوری کنند و در معرض خطر مداوم قرار دارند.

چگونه می‌توانید از خود در برابر دود سیگار محیطی محافظت کنید؟

با انجام اقدامات ساده و موثر، می‌توانید از خود و عزیزانتان به خوبی محافظت کنید. بهترین و تنها راهکار موثر، دوری کامل از این دود است. در ادامه چند راهکار عملی و ساده را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

اجتناب کامل از محیط‌های پر دود

بهترین راهکار این است که از رفتن به مکان‌هایی مانند رستوران‌ها یا کافه‌هایی که در آن‌ها سیگار کشیده می‌شود، خودداری کنید و به دنبال محیط‌های کاملاً بدون دود باشید.

ایجاد یک محیط بدون دود در خانه و خودرو

اگر یکی از اعضای خانواده شما سیگار می‌کشد، از او بخواهید که فقط در محیط‌های خارجی و دور از خانه و خودرو سیگار بکشد.

ناکارآمدی تهویه

یک باور غلط و خطرناک وجود دارد که تهویه هوا یا باز کردن پنجره می‌تواند خطر دود سیگار را از بین ببرد. اما تحقیقات نشان می‌دهد که این روش‌ها نمی‌توانند تمام ذرات سمی را از محیط حذف کنند و همچنان خطر آسیب به سلامت وجود دارد؛ بنابراین، تنها راهکار مطمئن، دوری کامل از محیط است.

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

دود سیگار باعث می‌شود رگ‌های خونی شما آسیب ببینند و قلبتان برای دریافت اکسیژن کافی به زحمت بیفتد. اگر سیگاری هستید، با ترک سیگار می‌توانید بلافاصله تاثیرات مثبت آن را بر سلامت قلب و عروق خود مشاهده کنید.

این فواید با گذشت زمان به شکل چشمگیری افزایش می‌یابند. ترک سیگار یکی از بهترین تصمیم‌هایی است که می‌توانید برای سلامت خود بگیرید.